1. Dünya Savaşı’nda çatışmalar siper savaşı doktrini ile yönetilmekteydi. Burada amaç düşman savunma hattının geneline hücum edilmesi olarak açıklanıyor Wikipedia’da. (1) Önce topçu ateşiyle düşman siperleri dövülmekte ve bu siperler dalgalar halinde ilerleyen piyadeler tarafından ele geçirilmeye çalışılmaktaydı.
Ancak makineli tüfekler, tanklar ve uçakların geliştirilmesi ile siper savaşları terk edilmeye başlanmıştır.
Bu yıllarda ortaya çıkan Blitzkrieg (Yıldırım Savaşı) yaklaşımı siperin geneli yerine karşı tarafın savunma hattını dar alana odaklanmış kısa, hızlı ve güçlü ataklarla kırmayı amaçlamaktaydı. Kelime Almanca olmasına karşın, Wehrmacht (Nazi Almanyası Silahlı Kuvvetleri), Blitzkrieg kelimesini hiç kullanmamış, bunun yerine bu yaklaşımı “mevcut durumda ortaya ansızın çıkan sorunlar için ad hoc (gerekli) çözümler” olarak tanımlamıştır. Ama genel bilinen adıyla Blitzkrieg şarkılara bile konu olduğu için bu şekilde kullanıyoruz?
Gelelim başlıktaki sorumuza. Bu yaklaşım iş dünyasında nasıl hızlı avantaj sağlamak amacıyla kullanılabilir? Bunu Yalın Yönetim’de oldukça kullandığımız Kaizen metodu ile açıklamak isterim. (2)
KAİZEN NEDİR?
Kaizen Japonca Kai ve Zen kelimelerin birleştirilmesi ile oluşturulmuş bir kavramdır. Daha iyi için değişim ya da bugün daha yakından bildiğimiz adıyla “Sürekli İyileştirme” olarak da kullanabiliriz. Literatürde ve uygulamada farklı farklı Kaizen yaklaşımları olmasına karşın yukarıda değindiğim üzere Kaizen-Blitz (Yıldırım Kaizen) yaklaşımını (evet Blitzkrieg’deki Blitz) anlatmaya çalışacağım.
Kaizen-Blitz yaklaşımı ya da metodu özetle çok kısa sürede (5-7 gün) üzerine odaklanılmış bir konunun çeşitli iyileştirme ve problem çözme araçlarının kullanılmasıyla çözülmesi olarak düşünülebilir. Metodun nasıl uygulandığı veya hangi araçların kullanıldığını daha sonraki bir blogda anlatacağım. Benim buradaki spekülatif amacım Kaizen-Blitz ile Blitzkrieg arasındaki ortak noktaları göstermek.
KARIN BOŞLUĞUNA TEKME?
Blitzkrieg yaklaşımında Schwerpunkt (ağırlık noktası) denilen bir kavram vardır. Burada bahsedilen ağırlık noktası düşmanın en zayıf olduğu ve operasyonun yapılacağı noktadır.
Kuruluşlarda buna gelen karşılık ise bir süreç darboğazı, bir kalite hatası ya da çözümsüz gibi gözüken ama kurum için önemi büyük bir konu olarak düşünülebilir. Burada dikkat edilmesi gereken konu eğer firmada ilk defa Kaizen-Blitz yapılacak ise bu çalışmanın önemli bir darboğaza (mümkünse en önemlisi) odaklanması amaçlanmalıdır. Darboğazın kısa sürede kaldırılması kurumda destekçi sayısını da artıracaktır.
Demek ki kısa zamanda ilerlemek ve taraftar kazanabilmek için tekmeyi problemlerin tam karın boşluğuna savurmamız gerekiyor. Genelde bu kapsamı belirlemek için Kaizen-Blitz çalışmasından 1-2 hafta önce bir ön çalışma yapmak gerekir. Burada 5N (5W) soruları ve Dahil-Hariç (In-Out Frame) metotları ile doğru kapsam belirlenebilir ve hazırlıklar buna göre kurgulanabilir. Bu da gene başka bir blog konusu olabilir.
HIZLI KARAR ALMA
Blitzkrieg’de düşman hattı en zayıf yerinden kırıldıktan sonra ekipler sağa sola yayılmak yerine önceden belirlenmiş hedeflere doğru harekete geçerler. Böyle bir durumda komuta kademesi ile haberleşme ve karar alma süreçleri ile vakit kaybetmek yerine hızlı kararların alınabileceği ve delegasyonun daha yüksek olduğu bir karar döngüsü oluşturulmuştur.
Kaizen-Blitz yaklaşımında da çalışma haftası içerisinde kararların hızlı bir şekilde alınabilmesi şarttır. Bunun sağlanabilmesi için gerekli delegasyonun önceden yapılmış olması veya bu kararların alınmasını hızlandırıcı önlemlerin alınmış olması gerekir. Genelde Kaizen-Blitz çalışmasında bulunacak ekibin ilk amiri ekip üyesi olarak seçilir. Bazı yetkiler de (örneğin belirli bir limite kadar satın alma, makine üzerinde belirli seviyedeki değişiklikler gibi) kapsam çalışması yapılırken bu amir arkadaşa kısıtlı bir süre için delege edilebilir.
ÇEVRESİNİ SARMA
Blitzkrieg atağından sonra yapılacak ilk iş atak sonrası etrafta dağılmış halde bulunan düşman kuvvetlerin eliminasyonudur. Bunun sebebi bu kuvvetlerin toparlanmasına fırsat vermemektir.
Bir Kaizen-Blitz çalışması sonunda odaklandığımız konu büyük oranda çözülmüş olur. Ancak bazı ufak konular (örneğin bir parçanın satın alımı, bir aparatın yaptırılması vs) kalabilir. Bunların tamamlanması için de 1-2 haftalık bir süre verilerek kalan kırıntılar da ortadan kaldırılır.
Buna bir başka örnek de ilk Kaizen-Blitz çalışması sonrası kapsamı farklı olan ama içeriği benzer konular da (Örneğin A ürününde Z hatasının çözümü sonrasında B ürününde de Z hatasının çözümü) ister bir aksiyon listesi ile program dahilinde ya da yeni Kaizen-Blitz çalışmaları ile çözülebilir.
İlginizi Çekebilir: Yeni Ürün Geliştirirken Bu İki Temel Konuya Dikkat Edin
Daha detaylı bilgi almak için [email protected] adresinden bizimle temasa geçebilirsiniz. Bu arada askerlikle ilgili terminolojilerde farklı kelimeler kullanmış olabilirim. Bu sebeple gelecek düzeltmelerle ilgili yönetici ortaklarımızdan sayın Oğuz Özbek’e buradan ilk teşekkürü gönderiyorum.
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Blitzkrieg
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Kaizen